ค่าไฟฟ้าผันแปร หมายถึง ค่าไฟฟ้าที่มีการเปลี่ยนแปลงตามเวลา โดยค่าไฟฟ้าผันแปรจะมีการคำนวณโดยใช้อัตราการใช้ไฟฟ้าต่อหน่วยเวลา (หรือเรียกว่า อัตราการใช้ไฟฟ้าสูงสุด) ที่ไม่เท่ากันในแต่ละช่วงเวลา
ซึ่งทำให้ค่าไฟฟ้าที่ต้องจ่ายเปลี่ยนแปลงไปตามเวลาที่ใช้ไฟฟ้า โดยทั่วไปแล้ว ค่าไฟฟ้าผันแปรจะมีอัตราการใช้ไฟฟ้าสูงสุดในช่วงเวลาห่างจากเวลาปกติ (Off-Peak) เช่น ในช่วงเวลากลางคืน และ อัตราการใช้ไฟฟ้าต่ำสุดในช่วงเวลาที่มีการใช้ไฟฟ้ามาก (Peak) เช่นในช่วงเวลากลางวัน การจ่ายค่าไฟฟ้าผันแปร จะมีผลต่อค่าใช้จ่ายในการใช้ไฟฟ้าของผู้ใช้งาน
เนื่องจากถ้าใช้ไฟฟ้าในช่วงเวลา Off-Peak มากกว่า จะทำให้ได้รับการจัดสรรค่าไฟฟ้าที่ต่ำกว่า และสามารถประหยัดค่าไฟฟ้าได้มากกว่าการใช้ไฟฟ้าในช่วงเวลา Peak
วิธีคิดค่าไฟฟ้าผันแปร
การคิดค่าไฟฟ้าผันแปร จะขึ้นอยู่กับนโยบายของบริษัทผู้ให้บริการไฟฟ้าแต่ละแห่ง แต่โดยทั่วไปแล้วจะมีการกำหนดอัตราค่าไฟฟ้าสำหรับแต่ละช่วงเวลาที่ใช้ไฟฟ้า ซึ่งจะแบ่งเป็น 2-3 ช่วงตามนโยบายของแต่ละบริษัท โดยอัตราค่าไฟฟ้าสูงสุดจะตกลงตามช่วงเวลาที่มีการใช้ไฟฟ้ามากที่สุด (Peak) ส่วนอัตราค่าไฟฟ้าต่ำสุดจะตกลงตามช่วงเวลาที่มีการใช้ไฟฟ้าน้อยที่สุด (Off-Peak)
โดยในการคิดค่าไฟฟ้าผันแปรนั้น จะทำการเก็บข้อมูลการใช้ไฟฟ้าของลูกค้าทุกๆ ชั่วโมง และคำนวณค่าไฟฟ้าโดยพิจารณาจากอัตราค่าไฟฟ้าสำหรับแต่ละช่วงเวลา ซึ่งการใช้ไฟฟ้าในช่วงเวลา Off-Peak จะมีอัตราค่าไฟฟ้าต่ำกว่าการใช้ไฟฟ้าในช่วงเวลา Peak ดังนั้นถ้าลูกค้าใช้ไฟฟ้าในช่วงเวลา Off-Peak มากกว่า จะทำให้ได้รับการจัดสรรค่าไฟฟ้าที่ต่ำกว่า และสามารถประหยัดค่าไฟฟ้าได้มากกว่าการใช้ไฟฟ้าในช่วงเวลา Peak